Urodził się 26 III 1910 w Siedliskach w powiecie rzeszowskim. Uczęszczał do gimnazjów w Rzeszowie (1922) i Strzyżowie (1926-28). Studiował w Państwowej Szkole Sztuk Zdobniczych i Przemysłu Artystycznego w Krakowie (u Henryka Uziembły), a następnie w Poznaniu w pracowniach Karola Mondrala i Jana J. Wronieckiego (z przerwami w latach 1929-37). W Krakowie poznał Stanisława Szukalskiego, który uczył go rysunku. Był jednym z założycieli grupy artystycznej „Szczep Rogate Serce”. Pod pseudonimem Kurhanin ze Słociny brał udział w kilku wystawach prac członków grupy oraz projektował typografię czasopisma „Krak”, jej organu prasowego. Zamieszczał także swoje grafiki w piśmie Uniwersytetu Jagiellońskiego „Nasz Wyraz”. Po uzyskaniu uprawnień do pracy w zawodzie artysty-grafika, został nauczycielem grafiki w Gimnazjum Przemysłu Artystycznego w Sosnowcu (1937), a później nauczycielem rysunku w Szkole Zawodowej Dokształcającej Męskiej w Katowicach (1938). Po wybuchu II wojny światowej brał udział w kampanii wrześniowej. Internowany 17 IX w Łucku dostał się do niewoli sowieckiej i został zesłany do łagru (1939). Po opuszczeniu Rosji przeszedł szlak 2. Korpusu w 2. Brygadzie Pancernej przez Bliski Wschód do Włoch. Zaangażowany w Referacie Kultury i Prasy 2. Korpusu wykonywał ilustracje i linoryty do czasopism wojskowych (m.in. „Orła Białego”, „Taranu” i „Kultury”), projektował szatę graficzną książek, w tym Bitwę o Monte Cassino Melchiora Wańkowicza (1945-47). Opracował też Album fotograficzny 2 Warszawskiej Dywizji Pancernej (1946). W latach 1946-48 współpracował z Instytutem Literackim Jerzego Giedroycia, projektując okładki kilku książek, oraz ze Szkołą Malarstwa przy 2. Korpusie w Rzymie. W 1947 przeniósł się do Wielkiej Brytanii. Osiadł w polskim szpitalu dla psychicznie chorych w Mabledon Park (Tonbridge, Kent), gdzie objął posadę instruktora drukarstwa i kierownika art-studio w ramach zajęć terapeutycznych (1951). W 1953 rozpoczął działalność edytorską wydając Strofy o malarstwie Bronisława Przyłuskiego. Był przedstawicielem międzynarodowego ruchu zwanego w Anglii private presses, zrzeszającego twórców książek, tworzących jednoosobowe warsztaty grafiki i drukarstwa. W 1957 przeniósł się do Southend-on-Sea w hrabstwie Essex i podjął tam pracę w drukarni Catholic Times, a następnie w drukarni Rollprint. W 1960 ożenił się z Marią Ludwiką Zielińską. Od 1969 prowadził swoją oficynę w New Eltham w Londynie. W latach 1953-80 złożył i wydał w ramach własnej oficyny 38 książek i albumów m.in.: Linoryty Tadeusza Piotrowskiego (1955), Samuel Tyszkiewicz artysta typograf, praca zbiorowa pod red. Tymona Terleckiego (1962), Opatowa Anna, ballady Jana Rostworowskiego (1962), Rogalin i jego mieszkańcy Edwarda Raczyńskiego (1964) oraz tomiki poetyckie Three Women Sylvii Plath (1968), Aby wiatr namalować debiut poetycki Anny Frajlich i Nemezis idzie pustymi drogami Wacława Iwaniuka, ostatnia książka złożona w oficynie (1978). Autor licznych plakatów, afiszów i druków ulotnych. Projektował też okładki i szatę graficzną dla innych wydawców emigracyjnych, m.in. znak Polskiej Fundacji Kulturalnej, oraz wykonywał ekslibrisy. Należał do współzałożycieli Bractwa Ekslibrisu Polskiego na Obczyźnie (1971). Członek The London Chappel of Private Press Printers (1963) oraz Kettenorden – Ordre International de Bibliophilie Créatice, elitarnej grupy bibliofilów (1969). Uczestnik wielu wystaw w Anglii, Niemczech i Polsce m.in.: „The Private Press Today” (Londyn 1967), „Exhibition of Books and Printed Ephemera from Twenty-Eight Contemporary English Private Presses” – wystawa z okazji obchodów 500-lecia drukarstwa angielskiego, do której został zaproszony jako jedyny cudzoziemiec (Londyn 1976), „Drucke und Graphik der «Private Press Oficyna Stanisław Gliwa»” (Reutlingen 1980). Laureat nagród Fundacji im. Anny Godlewskiej (1968) i Fundacji Alfreda Jurzykowskiego (1970). Odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Polonia Restituta (1985) przez prezydenta RP na Obczyźnie Edwarda Raczyńskiego.

Stanisław Gliwa zmarł 7 VII 1986 w Londynie.

INWENTARZ ARCHIWUM STANISŁAWA GLIWY

PRACE STANISŁAWA GLIWY

Inwentarz opracowany w ramach grantu pn. Źródła do historii sztuki polskiej na świecie – inwentarze (realizowany w latach 2020–2023, umowa nr SONB/SP/465096/2020) dofinansowany został z programu Ministra Edukacji i Nauki „Społeczna Odpowiedzialność Nauki” w kwocie 222 800,00 zł.

Strona główna